دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی
بایگانی

۱۱ مطلب در اسفند ۱۳۹۴ ثبت شده است

دوبیتی گیلکی بهاری: کُلکافیس

جی: داوود خانی لنگرودی

پیلُه لی دارَ سرجَا فیس فیـسه  بر فراز درخت نارون بزرگ(صدای) فیس فیس است

تو دونیّ و مو دونم کُلکَافـیسه   تو می دانی و من که چرخ ریسک است

بهار وَختی هَنه اَندی خوبِـنن،    بهار وقتی که می آید، آنقدر می خوانند،

گیله مردَ بیجارکَار ته ویریسه! گیله مرد شالیکار تا( از خواب) برخیزد!

28 اسفند 1394 خورشیدی

برگردان واژگان: پیلُه لی دار: درخت نارون بزرگ./ فیس فیس: صدا و آواز چرخ ریسک./ کُلکافیس: چرخ ریسک./ گیله مردَ بیجارکار: گیله مرد شالیکار./

توضیح: درخت نارون با نام علمی  Ulmus minor و در زبان گیلکی آن را " لی دار" و مازندرانی ها آن را " اوجا " می نامند. گُلِ پَردار: نامی که  در اطراف رشت به درخت نارون دهند. نارون، درختی است به غایت خوش اندام و پربرگ و سایه دار. لی دار، قبل از برگ دادن در اواخر اسفند ماه، گل می دهد و از پیشقراولان بهار است.

چرخ ریسک با نام های گیلکی؛ کولکافیس؛ کولکابیز و فیس فیسی از اواخر اسفند ماه بر فراز و شاخ و بال درختان آواز می خوانند و به روستاییان، موسم بهارِ کاری را اعلام می دارند!

  • داوود خانی لنگرودی

دوبیتی گیلکی: تی لب چافَ بَـرئسِه هِندواُنه

جی: داوود خانی لنگرودی

تی لب چــــــافَ بَـرئسِه هِندواُنه لبت هندوانه شیرین و رسیده چاف (را می ماند)

اَزا آلـــــــوغ فَـکَ خربزه مــاُنه عینهو خربزه ی آلوغ فک چمخاله را مانَد

فودوشته کَس مَس ئون تعریف گودَن  کسانی که( لبت را) مکیده بودند، تعریف می کردند

مو خَـئسی فودوشم، بــئوتی گُراُنه!  می خواستم خودم بمکم، گفتی گران است!

26 اسفند 1394 خورشیدی

آلوغ فکَ خربزه: خربزه ی آلوغ فک. آلوغ فک؛ محله ای در مسیر چمخاله به لنگرود که تا چند دهه ی پیش، خوشمزه ترین خربزه های گیلان در آن حوالی کشت می شد./ چافَ بَـرئسِه هِندواُنه: هندوانه رسیده (و شیرین) چاف که زبانزد است.

  • داوود خانی لنگرودی

رباعی گیلکی خیامی: لَگ تؤ

جی: داوود خانی لنگرودی

تا صافه هوا و کرچَ اَفــــتؤ، بخوریم      تا هوا صاف است و آفتاب داغ، بخوریم

شؤ وختی هَنَه و ایسّه مَهتؤ بـخوریم       شب که می آید و مهتاب می شود، بیا بخوریم

تی دسّه می دسّه مِئن بَنی یه، خَئنَمه     دستت را در دستم بگذار می خواهم

با هم بَبیمَه شراب وُ لَگ تؤ بخوریم!        با هم باشیم و شراب بنوشیم و مست کنیم!

برگردان واژگان: کرچَ افتؤ: آفتاب داغ./ لَگ تؤ خوردن: تلو تلو خوردن و مست کردن.

23 اسفند 1394 خورشیدی

  • داوود خانی لنگرودی

دوبیتی گیلکی: گَل مَن گَل.آ.ئودَه

جی: داوود خانی لنگرودی

گوسَند ئون: دارَ بون، گَل مَن گَل.آ.ئودَه

gosǝndon; dârǝ bun gǝl man gǝl.aŵ.dæ

گَالشچَـپّاُن: تُنُک ریشه فَل.آ.ئـودَه

galǝš Ćǝppon; tonok rišǝ fǝl.aŵ.dæ

مگر وَرگ ئون زیوگَه بَــشتَوئسَه ی؟

mǝgar vargonǝ zügæ baštǝosay?

سگَ گلّه: بَشَاشِه، جا چَل.آ.ئودَه!

sǝgǝ gǝllæ; bǝšàše jâ Ćǝl.aŵ.dæ!

22 اسفند 1394 خورشیدی

واژگان: گوسَند ئون: گوسفندان./ گَل من گَل.آ.بئون: دایره وار، سر در پای هم کردن گوسفندان هنگام استراحت. / گَالشچَـپون: چوپانِ گالش/ فَل:پوست برنج/ فَل.آ.ئودن: پوست کندن؛ سفید کردن. در اینجا ، مراد به سر و وضع خود نرسیدن است../ وَرگ ئونَ زیوگه: زوزه ی گرگ ها./ بَشتَوئسَه ی: شنیده است./ چَل: زمین گل آلود. چَل.آ.ئودن: گِل و شل و خیس کردن زمین.

  • داوود خانی لنگرودی


  • داوود خانی لنگرودی

دوبیتی گیلکی طنز:  اَزو روزی که آجاُن بَشّو لاجاُن

جی: داوود خانی لنگرودی

اَزو روزی که آجــاُن بَشّو لاجاُن

azu ruzi kǝ âjon bǝššo lâjon

نَاهَار خوتکا خونئه، شاُم ته بریاُن

nǝhar xotkâ xonǝ, šom ta bǝriyon

خودا تَره بیامورزَه نَـنه ی جاُن،

Xodâ tǝrǝ beyâmorzæ nǝnay jon,

تَره تَنگوله لاکوی خَئـنَه آجاُن!

tǝrǝ tangulǝ lâkoy xanǝ âjon!

14 اسفند 1394 خورشیدی

آجاُن: آقاجان؛ پدر بزرگ./ نَنه ی : مادر بزرگ/ تَره تَنگوله لاکوی : دخترک تازه بالغ و ترگل ورگُل

  • داوود خانی لنگرودی

رباعی: زاهد تو ببی!

جی: داوود خانی لنگرودی

پیری بومَه واخوب.آ.بی زن بوردَه دَری

piri bomæ vâxob.â. be zǝn bordǝ dǝri

قوَّت بَگیره تَره؛ عرق خوردَه دَری

qovvat bǝgeræ tǝrǝ, arǝq xordǝ dǝri

زاهد تو بَبی! صحیح ایسَّه همه چی

zâded to bǝbi! sǝhi issæ hǝmǝ Ći

کون گوز کونه؛ دسّ و دیم و پا شوردَه دَری!

kün guz konǝ, dass o dim o pâ šordǝ dǝri!

دهم اسفند 1394 خورشیدی

اشاره: با تلذذ از این رباعی بیدل دهلوی:

زاهد سخن از صدق و صفا می گویی       لیکن یکسر راه خطا می پویی

ای مسخره آخر چه شعورست این ها       می گوزد کون و دست و رو می شویی

 

 

  • داوود خانی لنگرودی

دوبیتی گیلکی تیورنگِه از: محمد ولی مظفری با صدای شاعر

جی: محمد ولی مظفری ( مَم ولی مظفری متخلص به دامونی)

تیورنگِه! چَـر فوچـــوردی باغَ گوشه؟

?tŭringe! Ĉar foĉurdi băqə guŠə

مگر ناخوشی یَه بی آب و تـوشه؟

məgar năxoŠi yæ bi ăb o tuŠə?

نه نَاخوشم نه مو بی آب و تـوشه

na năxoŠəm na mu  bi ăb o donæ

مو دامون خَئم، او دارونَ و تَموشه!

!mo dămon xam, ou dăron o təmuŠə

اشاره: آوانگاری و رسم الخط و بازسازی و ویرایش صوت این دوبیتی زیبا ی زنده یاد محمد ولی مظفری توسط اینجانب داوود خانی لنگرودی صورت گرفته است.

دوبیتی گیلکی: بَنشتَه می دِلَ مِئن

جی: داوود خانی لنگرودی

بومَه کم کم بَـنِشتَه می دِلَ مِئن

bomǝ kam kam baneštæ mi delǝ men

غمَ عالَم بَـنِشتَه می دِلَ مِئن

qamǝ âlǝm baneštæ mi delǝ men

نَدوئنم تو چی بی رَم˚ بَئودَه آهو؟

?nadonǝm tu Će bi ram boŵdǝ âhu

تی عشقَ غم بَـنِشتَه می دِلَ مِئن

te ešqǝ qam baneštæ mi delǝ men

 

خلیفه محله شلمان- تابستان 1373 خورشیدی

 

 

  • داوود خانی لنگرودی

دوبیتی گیلکی: بشئوم املش یَته سوشنبهبازار

جی: داوود خانی لنگرودی

بَشئوم املش یَته سوشنبَــه بازار

bašom amlaš yetǝ sušanbǝ bazâr

یَلاق لاکویبَئـدِم می دیل بَبو زار

yelaq lakoy badem mi del babu zâr

نَزن مَئرجاُن مَره اَندی سَـــراکو

nazǝn mar jon marǝ andi sarâku

می قسمت بو بَبوم جُئورا گرفتار!

me qasmǝt bu babom jorâ gerǝftâr!

خلیفه محله شلمان- بهار 1373 خورشیدی

واژگان: یَلاق لاکوی: دخترک ییلاقی/ مَئر= مادر/ سَراکو= سرکوفت/ جُئورا= ییلاقات؛ بالادست/ 

  • داوود خانی لنگرودی