فتوکلیپ گیلکی‌شعر چلَّه‌شبِـی! از داوود خانی خلیفه‌محله: در سایت آپارات
بَزئنیم گرد̌کلَه
bəzənim gardəkala
بخؤریم بُپته‌کونوس
bəxorim boptə kunus
تووأدیم کال̌ گَـبِی…
tuvadim gălə gəbey
مین‌مینِی
minminey
تأ صوبأبون چلَّه‌شبِی!
ta suba bun ćəllə śəbey
اشتباه ویرایشی در مجموعه‌ی ارزشمند دوجلدی نقدنامه
جالب اینکه؛ ویراستار هر دو مجموعه، اعظم فتحی هل‌آباد، بسیار تیزبین است و ویرایش‌هایش آن‌چنان دقیق که موی، لای درز کارهایش نمی‌رود؛ اما دراین مجموعه مقالات دوجلدی از نویسندگان مختلف، بی‌شک، در حین بررسی عواملی مانند خستگی و نداشتن تمرکز سبب بروز چنین اشتباهی شده‌است.
**
1
شروع گفتمان در نقالی همیشه با کلام خدا آغاز می‌شود.
گفتمان در نقالی همیشه با کلام خدا آغاز می‌شود.
کتابنامه
فتوحی، محمود1390، نامة نقد (مجموعه مقالات نخستین همایش ملی نظریه و نقد ادبی در ایران )، ج۱، تهران: خانه کتاب
*
2
قصة بندانگشتی با یک صحنة آغازین شروع می‌شود که معرفی وضعیت قهرمان قصه و خانوادة اوست...
قصة بندانگشتی با صحنه‌ای شروع می‌شود که معرفی وضعیت قهرمان قصه و خانوادة اوست...
کتابنامه
شعیری، حمیدرضا، 1391، نامة نقد (مجموعه مقالات نخستین همایش ملی نظریه و نقد ادبی در ایران )، ج2، تهران: خانه کتاب.
داوود خانی لنگرودی
ردیف اول از چپ به راست: شمس لنگرودی، کریم رجب‌زاده، احمد خویشتن‌دار و داوود خانی خلیفه‌محله
با همکاری مؤسسه‌ی خورشید گیل و دیلم و انتشارات آوای غزل، عصر روز شنبه، هفدهم آذرماه، نشست ادبی شعرخوانی گیلکی شاعران لنگرودی با عنوان ردّ پای باران با حضور چشمگیر شهروندان شعرشناس لنگرودی در سالن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان که جای سوزن‌انداختن نبود، برگزار شد.
در ابتدای این نشست، فرامرز محمدی‌پور، شاعر، منتقد ادبی، روزنامه‌نگار و مجری برنامه که برای برپایی آن تلاش‌های فراوانی داشتند، پس از خوش‌آمدگویی به میهمانان، از جایگاه ممتاز شعر و ادبیات گیلکی لنگرود و آفرینش آثار ماندگار شاعران گیلکی‌سرایی چون: شهدی، محمود پاینده، ابراهیم شکیبایی و دریایی لنگرودی که متأسفانه اکنون در میان ما نیستند، سخن گفتند.
پس از این مقدمه‌ی کوتاه، محمدی‌پور از استاد کریم رجب‌زاده دعوت کرد تا به جایگاه بیایند و سروده‌های گیلکی خود را برای حاضران در جلسه بخوانند. استاد رجب‌زاده چند گیلکی‌دوبیتی زیبای خود را خواند که بسیار مورد استقبال حاضران قرار گرفت در اینجا به درج دو اثر ارزنده‌‌اش بسنده می‌کنیم:
ندؤنم چی بگوم ای روزگاره
بِئنه دیوار̌ جؤری هرچی خاره
کوچی‌آدم اگه جایی برسه
نره‌‌مائی خَئنه اشپول بداره
**
بونه هنده بونه یارؤنه بئینَم
بشوم جنگل اَزادارؤنه بئینَم
تهرؤن̌ آسمؤن خیلی بخیله
خَئنم گیلؤن بشوم وارؤنه بئینَم
شاعر گیلکی‌سرای بعدی، احمد خویشتن‌دار بود تا برای حاضران اشعارش را بخواند. خویشتن‌دار لنگرودی نیز چند دوبیتی از سروده‌هایش را قرائت کرد که سه سروده‌اش را قلمی می‌کنیم:
می دیل تاره، تی خنده چلچراغه
چقد خوبه بگیری می سراغه
کؤره ایسأی که دِ پیدا نبونی؟
تی دونبأل گردنم باغ‌وبولاغه
**
چقد خوب و قشنگ و مهربؤنی
به خوش‌بویی گولˇریحؤنه مؤنی
تی خاطرخواه ببؤم مو خیلی وخته
مهم نییه، بودؤنی، یا نودؤنی!
**
فیویته می جؤنه بادˇبهاری
بکوشته مه خودا چشم‌انتظاری
به دیل عشقˇوطن دأنم خودایا
وطن با مو ندأنه سازگاری
در ادامه، فرامرز محمدی‌پور از استاد شمس لنگرودی دعوت کرد تا برای شعرخوانی به جایگاه بیابند که این حضور با تشویق بی‌امان حاضران همراه بود. شمس لنگرودی، اندکی به‌زبان گیلکی صحبت کرد و آنگاه، چند قطعه از اشعار زیبایش را خواندند. استاد شمس لنگرودی، آخرین شعرش را که خواند، باز سالن پر از تشویق شد.
بهروز پورجعفر، از شاعران دعوت‌شده‌ای بود که ترجیح داد به خوانش اشعاری گیلکی ماندگاری از محمدولی مظفری کجیدی بسنده کند.
نوبت به شعرخوانی خانم الهام خوان‌یغما رسید و این شاعر جوان خوش‌آتیه، مثنوی گیلکی 17 بیتی‌اش را خواند که تشویق شدند. در اینجا، دو بیت نخست سروده‌اش از روی تبرک درج می‌شود:
چه دوره‌ای ببو زاکؤنˇدوره!
چه تُرشابو امه درختˇغوره!
وفا و مهربونی سو نکؤنه
برار، خاخؤرˇ چشمه فو نکؤنه...
آنگاه، مجری نشست از محمد شادرام برای شعرخوانی دعوت کرد و ایشان سروده‌ی "نوغؤندار"ش را با مطلع زیر برای جمع خواند:
تی پولˇبگیر مو تی نوغؤندأر نبونم دِ
تی بیجأرؤنˇ نأرکن و اؤدأر نبونم دِ...
داوود خانی خلیفه‌محله از شلمان، دیگر شاعر گیلکی‌سرایی بود که به دعوت مجری برنامه برای شعرخوانی حاضر شد. ایشان یک غزل گیلکی با استعانت سروده‌ای از غزل‌سرای پارسی‌گوی قرن هشتم، کمال‌الدین‌مسعود خُجَندی، بیتی پست‌مدرن، دو دوبیتی و دو رباعی از سروده‌های گیلکی‌اش را قرائت کردند که به ذکر یک غزل و یک دوبیتی گیلکی‌اش قناعت می‌کنیم:
تی‌جی یک ساعت، جودا بَبؤم چَرَه؟
با غریبه، آشنا بَبؤم چَرَه؟
تی خیالˇخؤنِه‌جی، بیرون بیئَم
دَرکجا وُ وَرکجا بَبؤم چَرَه؟
مردمˇایشتؤ بخؤرم، غوصِه جی
دَس بَ دامؤنَ خودا بَبؤم چَرَه؟
روزه تلخأئنم، غروبأبون هوا
شؤ بَخوسَم، خؤنما بَبؤم چَرَه؟
پادشائی کأدَرَم با تی‌خیال
بی‌خیال تو، گدا بَبؤم چَرَه؟
**
تی دیل لاکو! کی وَر نـأی مو نَدؤنم
تی‌چشمؤن جأی دِگر نـأی مو نَدؤنم
شَـبَـه، خؤ مَ نَـگینَه، رأستی‌رأستی
کی بالˇسر، تی‌سر نـأی مو نَدؤنم؟
پس از آن، مجری برنامه از سیدحسین سجادی، دعوت کرد تا برای قرائت شعر حاضر شود. ایشان با صدای رسا و زیبایشان، به‌ترتیب اشعاری گیلکی از: شهدی لنگرودی، محمود پاینده، ابراهیم شکیبایی و دریایی لنگرودی را خواند که با تشویق پرشور حاضران در سالن همراه شد.
فرامرز محمدی‌پور، مجری توانای مراسم، ترجیح داد آخرین شاعری باشد که غزل گیلکی‌اش را بخواند و حاضران با تشویق خود، او را نیز همراهی کردند. ایشان غزل گیلکی‌ای را که قرائت کردند، این است:
خشتˇپوردˇ روخئونه زورˇ تؤماشا ندأنه
چقده خردˇخشالم، نأی اؤجا ندأنه
روخئونه دیم‌تألˇ گیسو دکته ای‌وَر، اووَر
صتّه نأجه بدأری، غمزه‌ی دریا ندأنه
کؤ بشو اوروزیگارˇ تی‌لبه‌حصیر‌شؤری
چی بلایی برسه، مرزکˇ برپا ندأنه
چره سوسو نزئنه؛ سیکل‌سیکل تی اؤدَبَد؟
تی دیله اؤله‌بزأ، یه‌ذرّه سوجا ندأنه
گنده‌آبˇچألکه، لاجو ببو تی دیلˇمقر
ای‌همه دردˇ تی شی، چاره‌ی دونیا ندأنه
خیلی ساله خشتˇپوردˇقیأفه فُتؤسه‌نأی
روخئونه غوصّه دأنه؛ کاسه‌ی سیوا ندأنه
روخئونَه، یکته سیائی، روخئونِه نفس کمه
یته نؤدومأل خأنه، طاقتˇ تنها ندأنه
گفتنی است در دو مرحله، گروه موسیقی گیلکی به‌خوانندگی علی‌اصغر رجبی شلمانی، برنامه اجرا کردند و همچنین، دکتر بهرام علیزاده شاعر، ترانه سرا و پژوهشگر گیلانی در این نشست ادبی با اشاره به جایگاه شعر گیلکی لنگرود، به‌‌‌ویژه شاعران نامدار گیلکی‌سرایی چون: شهدی، محمود پاینده، ابراهیم شکیبایی و دریایی لنگرودی سخن گفت و افزود: محمود پاینده لنگرودی، پژوهشگر برجسته ای بود که در شعر " یه شؤ بشؤم روخئونه" او، جوهر شعر که دردها، آلام خود، مردم گیلان و ایران را به زبان‌گیلکی لنگرودی فریاد می‌زند، به‌وضوح دیده می‌شود.
گزارش: داوود خانی خلیفه‌محله
"وارؤن̌ پامَقَر" نیشست "خورشید گیل و دیلم" ̌ مؤسیسه و "آوای غزل" ̌ اینتشارات̌ یاوری و ایلجار̌ همره، شنبّه بأزه‌نهأر -هیفده روز بؤشؤ آذر مآ 97 -، لنگورد̌ ارشاد̌ ایسلامی سالؤن̌ مِئن که سوزن‌‌گأبنِئنه جام نبو وُ یاد̌ چأرته آسمؤنی لنگورد̌ شاعیر: محمود پاینده، محمد دریایی، ابراهیم شکیبایی و شهدی لنگرودی، برگوزار بَبو و ای نیشست̌ دؤرین، اَمِه اوستاد کریم رجب‌زاده چَن‌ته از خُ خؤجیرپألوی‌گیلکی‌ئنه بخوندَس و بأدأن، احمد خویشتن‌دار، بهروز پورجعفر، محمد شادرام، الهام خوان‌یغما، فرامرز محمدی‌پور و داوود خانی خوشونَه گیلکی‌شِئرؤنه بخؤندن.
سیدحسین سجادی‌ئِن بوما تریبون̌ پوشت و محمود پاینده، محمد دریایی، ابراهیم شکیبایی و شهدی لنگرودی جی چن ته گیلکی‌شئرؤنه خُ خؤجیرصدا اَمره بخونَس.
اوستاد شمس لنگرود‌ئِن که ای مراسیم̌ مِئن حضور دأشت، یِسکالِه گیلکی صحبت بگود و بأدأن چنَ ته فارسی‌شئر بخوند و ای میئن، علی‌اصغر رجبی شلمانی، خوشونَه گروه همره، دو گَرَش، گیلکی‌موسیقی ایجرا بَئودن.
ای آیین̌ مئن، دوکتور بهرام علیزاده ئَن، شرق ̌گیلؤن گیلکی‌شاعرؤن̌ شئرگو جایگآ جی گب‌بزأ.
بَنویشته‌کَس: داوود خانی خلیفه‌محله
شاعران لنگرودی در هفدهم آذرماه، اشعار گیلکی را به خوانش می نشینند.
بهروز علی آقانژاد؛ مدیر انتشارات آوای غزل با اعلام این خبر گفت:
از سوی موسسه‌ی فرهنگی، هنری خورشید گیل و دیلم و با همکاری انتشارات آوای غزل، شاعران لنگرودی در فرصتی با شعر گیلکی گرد هم می‌آیند تا با خوانش اشعار دلنشین و شنیدنی گیلکی؛ زبان و فرهنگ سرزمین گیل و دیلم را پاس دارند.
وی با اشاره به این نکته که در این برنامه "دکتر بهرام علیزاده"شاعر، ترانه سرا و پژوهشگر گیلانی در خصوص اشعار شاعران نامدار لنگرودی؛ شهدی لنگرودی، محمود پاینده، ابراهیم شکیبایی و دریایی لنگرودی سخن خواهد گفت، افزود:
دراین برنامه کریم رجب‌زاده، بهروز پورجعفر، سیدحسین سجادی، فرامرز محمدی‌پور، احمد خویشتن دار، داوود خانی، الهام خوان‌یغما و محمد شادرام تازه ترین اشعار گیلکی خود را می‌خوانند تا روایتگر این نکته باشند که شعر و ادبیات گیلکی هنوز نفس می‌کشند.
آقانژاد تصریح کرد: در برنامه ردّپای باران که اختصاص به نشست‌ها و همایش‌های ادبی دارد و مسئول این نشست ها نیز "فرامرز محمدی‌پور"شاعر معاصر هستند، خواننده جوان گیلانی"علی‌اصغر رجبی شلمانی"فصلی از موسیقی محلی را با گروه به‌نغمه خوانی می‌نشینند تا نشان داده‌شود که شعر و موسیقی ارتباط تنگاتنگی دارند.
شایان ذکر است، برنامه ردّپای باران ؛ فرصتی با شاعران لنگرودی روز شنبه هفدهم آذرماه 97 با مجوز اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان برگزار می‌گردد و ورود برای عموم آزاد است و می توانند ساعت ۱۵عصر در محل اداره فرهنگ و ارشاداسلامی لنگرود حضور یابند.
موسسه‌ی فرهنگی، هنری خورشید گیل و دیلم و با همکاری انتشارات آوای غزل
قرارَه لنگورود̌ شاعراُن̌ گیلکی‌شِئرگو نیشست، هی آدزماه‌دَله، اونأم لنگورود̌ شهر̌ مِئن، برگوزار بَبون و دوتّه گیلؤن و ایراُن̌ پیلُه‌شاعر، اوستاد "شمس لنگرودی" و"کریم رجب‌زاده"م بِئسَن و یادِئن ببون جی لنگورود̌ آسـْماُنی‌شاعراُن: محمود پاینده، شهدی، ابراهیم شکیبایی و دریایی لنگرودی...
گیلکی‌‌‌شِئرخواُنی نیشست، خَئن کِئنا و کؤره برگوزار ببون، یکی‌دوروز دیگر، شَمَره خبراکؤنیم.
