دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی
بایگانی

۷ مطلب با موضوع «شعر شاعران گیلکی سرا» ثبت شده است

 

کلیپ‌ترانه‌ی گیلکیِ «الؤن» استاد شمس لنگرودی در آپارات

یک‌دو‌چند شماره‌ی نخست از «گیله‌وا» را اگر بخوانید، چند دوبیتیِ گیلکی از استاد شمس لنگرودی درآن دیده می‌شود و دیگر هیچ اثر گیلکی ازو...

آن‌گونه که خودِ استاد، تابستان سال ۹۸ در پاسداشت احمد خویشتن‌دار لنگرودی در سالن ارشاد اسلامی لنگرود اعلام کردند، می‌شد فهمید که شمس سال‌هاست زبان مادری‌سرایی‌اش را بر رف اتاق پدری‌اش گذاشته است تا اینکه، اکنون با ترانه‌ی رشک‌آمیز«الؤن»ش، «شمسی» شدند در آسمان زبان مادری‌.

البته در این اثر ماندگار استاد که در پایان به دکلمه‌خوانیِ یک دوبیتی نیز روی ‌آورده است، از منظر یکدستی زبان مادری، ، سه ایراد «فارسی‌سرایی» برآن وارد است:

هرچند کاربرد واژگان فارسی و غیرگیلکی در زبان گیلکی، به هزار‌و‌یک علت مردود نبوده و درجاهایی بر آن تأکید می‌ورزند؛ با این همه، ظرافت این زبان آن چنان است که پاره‌ای از واژگان غیرخودی را به‌هیچ روی برنمی‌تابد؛ ازآن‌جمله، کاربرد کلمه‌ی فارسیِ «برای» به‌جای «واسه»؛ «واسی»؛ «ویسین»؛ «رِه»...

این را ازآن سبب نوشته‌ام که در قسمت پایانی کلیپ، شاعر نام‌آور لنگرودی، دوبیتیِ بسیار زیبایی را می‌خوانند: 

اگه سـروَ موسؤن مَه اِ بکــــأشتن                  

برایِ سوتن و وأرجِــئن بدأشتن

بخؤردن، چؤم بزأن، بؤتن، بخوتن                 

می‌سایه‌جیر ویریسأن مَه فتأشتن

که کاش مصراعِ دوم، این‌گونه سروده می‌شد:  

سوتن و وأرجِئنَ واسِه بدأشتن

در خودِ ترانه، جایی می‌گویند: «از مو» چی خئنَن 

که باید به‌جای «از مو»، «می‌جی»  می‌گفت و در جایی دیگر که می‌سرایند: «چره تشکأنَ دونیا وا نبونه؟» بهتر بود می‌سرود: دونیا ‌تشکؤن. و لابد این‌گونه اصلاح می‌شد:

«چِه دونیا اخم‌و‌تشکؤن وا نبونه؟»

در پایان باید بگویم لذتی که از ترانه‌سرایی گیلکی جناب شمس به‌من دست داده، به‌حدّی است بعدازچندماه، به‌خلق یک غزل گیلکی افتاده‌ام. برای استاد شمس لنگرودی بهترین‌ها را آرزومندم.

شلمان؛ ۲۱ خرداد ۱۳۹۹ خورشیدی: داوود خانی‌خلیفه‌محله

  • داوود خانی لنگرودی

کلیپ دو دوبیتی گیلکی از فرامرز محمدی‌پور در وبگاه آپارات

تی‌تی‌لاسَم نَبی، تی‌دیل شِکِنه

اگه اَبرَم نَبی، ارسو چِکِنه

نشأنه ته بگی نازک‌تر از گول

نه‌وَلْلأ، غم تی‌پرچینه دِکِنه

**

لَلیک‌داره می‌راسر زور فَنأرَن

یته کؤل‌دارِ به، مِه خنده کأرَن

موتازی مو نأنم لأل‌دؤنه کَخّه

چره هر زاک‌و‌زوکی رو بدأرن؟

فتوکلیپ رباعیِ گیلکیِ « نازِیْ»  از: داوود خانی‌خلیفه‌محله در وبگاه آپارات

نازِیْ کؤنیِ‌و شونی مِه‌به زارأ بونه

ابرؤن هَنَنه دونیا مه‌به تارأ بونه    

بیروجنَمه خرابه‌مئن، خوابأشومه   

جُغ داد زِئنه، می‌غصه بیدارأ بونه

برگردان به‌فارسی: 

(می‌نازیِ‌و می‌رویِ و زارم می‌شود)

(ابرها سرمی‌رسند و تار می‌گردد برای زندگی)

(می‌گریزم به خرابه خوابم ببرد)

(جغد می‌نالد و غصه‌ام بیدار می‌شود)

شلمان؛ 8 فروردین 1399 خورشیدی­

  • داوود خانی لنگرودی

 فتوکلیپ چهار شعر گیلکی از زنده یاد محمد بابایی پور (دریایی لنگرودی ) با صدای داوود خانی

زنده یاد محمد بابایی پور (دریایی لنگرودی ) که چهار هساشعر از وی را با صدای خودم در کانال گیلکان آپارات و همچنین در فـــیسبوک بارگذاری کرده ام، سال 1363 سوم دبیرستان در دیالمه ی شلمان، دبیر اقتصادمان بود.

اوایل دهه ی هفتاد اشعاری از وی که در گیله وا چاپ می شد، متوجه شدم دبیر اقتصادمان شاعر توانایی نیز بوده است و این زمانی بود که بنده در آن موقع نزدیک به بیست دوبیتی گیلکی سروده بودم و برای چاپ البته به نشریات محلی نمی فرستادمش، چرا که سخت عاشقانه بودند وآن زمان بی شک مدیر مسئولان محترم از چاپشان خودداری می کردند!

دریایی لنگرودی، انسانی بود شریف و بسیارمهربان و دلسوز و البته شوخ طبع که افسوس زود کوچیدند. سال های آخر تا آن جا که یاد دارم به هساشعر روی آورده بود و اشعار نغزی هم هرچندکم- از او به جا مانده است.

آن گونه که در سال 1372 در اتوبیوگرافی خود در ویژه نامه گیله وا نوشته بودند، قرار بود کتابی گیلکی با نام " مییون خور و کنار موج" را تا یک سال بعد روانه ی بازار کتاب نمایند که بعید می دانم این اثر چاپ شده باشد و اگر این گونه است جا دارد به چاپ مجموعه سروده هایشان اقدام شود.

شک ندارم اگر یک دهه ی دیگر ایشان در کنارمان بودند، آثار بسیار ماندگاری در هساشعر از خود به جا می گذاشتند. صد حیف داس مرگ...

فتوکلیپ تهیه ی شده، کمترین کاری بود که توانستم از شاعر مهربان و دبیر اقتصادم انجام دهم.

خدای بیامرزاد!

  • داوود خانی لنگرودی

 


 

منبع: کانال تلگرام گیله قصه

@Gileghesseh

نزدیکی های ساعت پنج بعدازظهر روز پنجشنبه 25 مرداد ماه است که میدان فرمانداری سابق لنگرود، سوار تاکسی می شوم و زیر پل اتوبان جاده لیله کوه پیاده می شوم تا خودم را به دانشکده ی پرستاری و مامایی لنگرود برسانم و در نشست نقد و بررسی دفتری از شعرهای چاپ نشده ی گیلکی استاد نادر زکی پور لنگرودی با عنوان " آقتووه وانیشته کارنم( نهال آفتاب می کارم) شرکت نمایم. هوا ابری است و دم دارد و میل باریدن. مسیر دویست سیصد متری را که اتفاقاً مردی چتر به دست که چند سالی از من بزرگ تر است و به همراهم از تاکسی پیاده شده و قصد شرکت در مراسم را دارد، همراه است.

سر جاده منتهی به دانشکده، عده ای جمع شده اند و نادر نیز با آنان خوش و بش می کند.

نخستین بار است که از نزدیک می بینمش. خودم را که معرفی می کنم، خوشحال می شود و از قصه ی گیلکی اش" افتوو و والَ شاق "می گوید: از دختری که در خلیفه محله شلمان ازدواج کرده است و...

متاسفانه، جلسه را بنا به دلایلی لغو کرده اند و نادر مرتب اظهار شرمندگی می کند... در این میان، نادر زکی پور، آن گونه که انتظار می رفت مهربان است و دوست داشتنی و به اصطلاح گیـــلکان "دیل˚ بَنیش ". انگار نه انگار که مراسم بزرگ داشتش را لغو کرده اند.

استاد نادر زکی پور، تمام قد گیلکی می سراید و می نویسد. یکی از قصه های گیلکی اش را که افتوو و والَ شاق نام دارد را به رسم ادب در وبلاگم بارگذاری نموده ام.

برای استاد نادر زکی پور لنگرودی، بهترین ها را آرزومندم.

 

 

دوبیتی های گیلکی محمد شهدی لنگرودی

با صدای داوود خانی لنگرودی

ده دوبیتی گیلکی عاشقانه از زنده یاد شهدی لنگرودی که در شماره همزمان 8 و 9 ماهنامه گیله وا در اسفند 1371 خورشیدی به چاپ رسیده است، با همان رسم الخط و به این دلیل که این دوبیتی ها را همراه با صدایم در این صفحه از وبلاگم بارگذاری نموده ام، از برگردان سروده ها به فارسی خودداری کردم.

گفتنی است، استاد محمد شهدی نژاد لنگرودی ملقب به شهدی لنگرودی از استادان غزل فارسی روزگار خود بود و نیز، رفیق گرمابه و گلستان استاد شهریار تبریزی.

همین ده دوبیتی گیلکی، نشان می دهد که زنده یاد شهدی لنگرودی  با الهام از زبان مادری مبادرت به سرودن آن ها نموده است و اگر کمی بیشتر وقتش را علاوه بر غزلیات فارسی، صرف سرودن دوبیتی های گیلکی می کرد، بی تردید شاهد مجموعه ی ماندگار و بی نظیری از ایشان در ادبیات گیلکی نیز می بودیم ...

تولد: 2 دی ماه 1309 خورشیدی

مرگ: 24 دی 1371 خورشیدی

 یادش جاودان!

1

شبی نییه که مو ته خواب نی نم        رقیبه مو تی جی شاداب نی نم

الهی کور بکون می چشمه، تا مو        ستاره نی نم و مهتاب نی نم

2

می دیل خوانه یته ماهی موسونی       بشوم رودخونه جی دریا مییونی

بشوم دریا میین تا نی نم او وقـت      که دس در گردنه بیگونه کونی

3

بومونی دسه دسبندونه بی نین           بومونی گردنه مرجونه بی نین

تلمباره نوغونه خــــال بنا بو           بومونی دختر گیلونه بی نین!

4

رفیقون مه چره دس ویتن امروز         گُله بنان بشون خس ویتن امروز

می امره پا بپا بومان لب جـــو           نخوردن آب و پا پس ویتن امروز

5

او را که شودَه بوم فرده ویسین بو       دوایی خواسّه بوم درده ویسین بو

اگه خون تیر بزا او شؤ می پا جی         فقط تی دیم کوله زرده ویسین بو

6

زمستونه شبـــون چندی درازه       همه گونن می یار جون در نمازه

اگه سد بودن او راه، ای رقیبون!        امه دروازه ی امّید وازه

7

کبوتر جان بیه! بی تابه می دیل       می چشمونه موسون بی خوابه می دیل

تو وقتی پر زِنی، پرپر زِنم مــو        کبوتر پر نزن خونابه می دیل

8

بَـــنالین بولبلون غم نزدیکا بو         اَلا تی تِی بشو راه تاریکا بو

مگه نی نین غمه جی ای درخته        زمین فوده خو وَلگه باریکا بو؟

9

اَمو مجنون ای صارایم زاکان           به عشق و عاشقی رسوایم زاکان

رقیبونه بگین خوجیر بدونن            امو دریا بزا کُندایم زاکان!

10

امه استلخه جی مرغون پریتن          رقیبون می گُله ریحونه هیتن

جَـمابین اوی سکان ای محله!           شالون بومان امه کرکونه هیتن

 

دوبیتی گیلکی تیورنگِه از: محمد ولی مظفری با صدای شاعر

جی: محمد ولی مظفری ( مَم ولی مظفری متخلص به دامونی)

تیورنگِه! چَـر فوچـــوردی باغَ گوشه؟

?tŭringe! Ĉar foĉurdi băqə guŠə

مگر ناخوشی یَه بی آب و تـوشه؟

məgar năxoŠi yæ bi ăb o tuŠə?

نه نَاخوشم نه مو بی آب و تـوشه

na năxoŠəm na mu  bi ăb o donæ

مو دامون خَئم، او دارونَ و تَموشه!

!mo dămon xam, ou dăron o təmuŠə

اشاره: آوانگاری و رسم الخط و بازسازی و ویرایش صوت این دوبیتی زیبا ی زنده یاد محمد ولی مظفری توسط اینجانب داوود خانی لنگرودی صورت گرفته است.