هساشعر: ماه رقاصی ( شعر گیلکی معاصر: رقصِ ماه)
جی: داوود خانی لنگرودی
موشتَ اَندی
گَل گُودَه
-کَرَه مهتؤ -
تُووادَئم
سَـلَ مِئن.
قورباغه ئن
ماه بَدِئن رَقاصی دَرَه،
تَام بَگیتن!
کلیپ هساشعر: ماه رقاصی از داوود خانی لنگرودی در سایت آپارات
شلمان 13 بهمن 1394 خورشیدی
دوبیتی گیلکی: جَوونی که بَشون، شَئنه پَسی ریم؟
جی: داوود خانی لنگرودی
دوبیتی گیلکی: می دوردیماکونَ نموجه!
جی: داوود خانی لنگرودی
یَـتَه دیل تو دَئـنی... دیل نه! پیلو˚سنگ
yetə del tu dani… del na! pelo sang
دَئـنی وَرزِه موسون دایم سَـرَ جنگ
dani varze moson dăyem sarə jang
هَـچی می دَوردیماکونَ نَـموجَـه
haĉi mi dordimăkonə namujæ
نَـدَئنَـه تی حنا می وَرجه دِ رنگ!
!nadanæ ti hană mi varjə de rang
رباعی گیلکی: وَرگی تو مو وَرّه...
داوود خانی لنگرودی
اشاره: بازی قایم باشک که به گیلکی "دَخوسِ " یا "دَخوس بازی" نامیده می شود، بیشتر در محوطه درخــــتان و درختچه های همیشه سرسبز شمشاد گورستان روستا -در فضایی وهم آلود و البته ترسناک- برپا می شد که هم از آن لذت می بردیم و هم ترس برمان می داشت و گاه شب ها در خواب، بختک...
این بازی، دختر و پسر نمی شناخت و گاهی نقش گرگ به دخترها می رسید. خلاصه یک نفر بایستی نقش گرگ(وَرگ) را بازی می کرد و مابقی در نقش بره( وَرَه، یا وَرّه) ظاهر می شدند.
این رباعی گیلکی ، رعد آسا دیشب پس از رهایی از عفریت آنفولانزا حوالی ساعت 10 شب بر صفحه مانتیور رایانه ام به بار نشست و پس از صدا گذاری، متوجه شدم در مصراع سوم از واژه گیلکی بَدایی به جای شاید که همان معنی را می دهد بر وزن شعر رباعی نیز اشکالی وارد نمی کند استفاده نمایم، اما چون آماده سازی فایل صوتی ام یک ساعتی وقتم را گرفته بود و خواب داشت به سراغم می آمد، عطای این کار را به لقایش بخشیدم. هرچند معیار اصلی این رباعی در متن نوشتاری است، اما یک جورایی شاید برای جوانان گیلک "شاید"، شاید لذت بخش تر باشد!!
رباعی گیلکی: وَرگی تو مو وَرّه
جی: داوود خانی لنگرودی
جُفتک بزاکه وُ طالعَ اَمِه شی یَه موسِـیء
joftak bazak o tâlǝ ame ši yǝmosey
وَرگی تو مو وَرّه، چندی بازی دَخوسِـﺊ؟
vargi to mo varrǝ, Ćandi bâzi dǝxosey?
کیش دارونَ ولگَ پس زَئنَمَه بَدایی
kiš dâronǝ valgǝ pas zanamæ badai
بِـﺊ نَم تَـرَه، بَعد خَئن بَمیرم عروسِـﺊ!
beynam tarǝ, bæd xan bamirǝm arosey!
شلمان- دوم دی ماه 1394 خورشیدی
برگردان واژگان: جُفتک بَزاکه وُ = جفتک انداخته وُ / یه موسی yə mosi واژگون؛ چیه؛ در حال فروپاشی/ وَرگ= گرگ/ وَرَه؛ وَرّه= بره/ دَخوسِـﺊ= قایم باشک/ کیش دارونَ ولگَ= برگ درختان شمشاد/ پس زَئنَمَه= کنار می زنم(تا)/ بَدایی = انگار؛ شاید/ بِـﺊ نَم تَـرَه= تو را ببینم/ بَعد خَئن بَمیرم= بعدش تا بمیرم
دوبیتی گیلکی: بَگو چِه تَ نَشئنَه آغوش ئیتَن؟
جی: داوود خانی لنگرودی
بَگو چِه تَ نَشئنَه آغــــوش ئیتَن؟
bagu Će ta našanæ âqošaytn?
هیطو بی سرصدا و دل خـوش ئیتَن
hetu bi sarsâd vo del xošaytn
گـونی: روز-ئون، نبونه! دونم امّـــا
goni: ruzon nabuə! donam ammâ
شَئنه شب تاریکه، لب˚خاموش ئیتَن!
Šanæ šab târikǝ lab xâmošaytn!
(شلمان- 31/5/94)
دوبیتی گیلکی: می تَسکَ دِل
جی: داوود خانی لنگرودی
می تَسکَ دِل، غریبی مِئن بَگود گیر
mi taskǝ del, qaribi men bagod gir
نَگیته خاشِخا آخر می سَــــــرویـر
nagitə xâšaxâ âxar misarvir
غمَ دوری جی هر جا پــا بَئنَم مـو
qamǝ duri ji har jâ pâ banam mu
غریبی تیر بُومَه می قلبَ سَـر جیر
qaribi tir bumæ mi qalbǝ sar jir
خلیفه محله شلمان- تابستان 1373 خورشیدی
توضیح: "خاَشَخا" یا "خَشَخَه" که ورد زبان قدیمی های شلمان و خلیفه محله و مناطق زیادی از شرق گیلان نیز می بود و به فارسی، همان معشوق، نگار و دلبر می باشد- این واژه پرکاربرد- را متاسفانه حتی در کتاب ارزشمند " فرهنگ گیل و دیلم" زنده یاد محمود پاینده لنگرودی نیافته ام.
دریافت
حجم: 1.28 مگابایت
تک بیت گیلکی: دوته کوزه
جی: داوود خانی لنگرودی
هَمچین دوتَه کوزه دَشکَـسـَه نَئودَه نَابون
hamĉin dotə kuzə daŠkasə naŵdə nabon
لب˚ شَرم نَدَئشَته، لب˚ بَخورَه خُــــجیرَه
lab Šarm nadaŠtə, lab baxoræ xojiræ
برگردان واژگان: دَشکَـسـَه نَئودَه نَابون: به هم چسبیده باشند./
شَرم نَدَئشَته: شرم نداشته.
اشاره: رباعی هچی بو، اولین رباعی گیلکی ام می باشد که نزدیک به 21 سال پیش –یعنی در پاییز 1373- آن را سروده ام.
البته، رباعی گیلکی من بعد م که چندی پیش آن را سروده بودم، جلوتر از این رباعی و برای نخستین بار در وبلاگم گنجانده شده بود.
سه مصراع اول رباعی گیلکی " هَچی بو " بر وزن مستفعل فاعلات مستفعل فع و مصراع پایانی بر وزن مستفعل مستفعل مستفعل فع می باشد.
رباعی گیلکی هَچی بو
جی: داوود خانی لنگرودی
صد وعده بَدابو اَمِه دِلبر، هَچی بو
sad vadə badabo ame delbar, haĆi bu
یک روز بی یِه بَبون می یاوَر، هَچی بو
yek ruz biye babon mi yâvar, haĆi bu
پیری بومَـه تَ می چُشمَ دِل واخوبابو
piri bomə ta mi Ćošmə del vâxobabu
هر غوصّه بَخوردَم، همه آخر هَچی بو
har qossə baxordam, hamə âxar haĆi bu
پاییز 1373 خورشیدی
هَسا شعر: بونَه دریا
جی: داوود خانی لنگرودی
گیلونَ وارونَ پَائیز
چی واسه؟
بُونَه دریا
می چوم˚ اَرسو بَوارَه
تَ صُومای سر!
*
gilonə vâronə pâiz
?Ći vase
bonæ daryâ
mi ĉom arsu bavâræ
!ta somày sar
برگردان آزاد:
چرا
باران پاییزی گیلان؟
شوَد دریا
ببارد تا سحر
از چشم هایم!
شلمان- 15 آذر 1394
دوبیتی گیلکی: رَم˚ بَئودَه آهو
جی: داوود خانی لنگرودی
بومَه کم کم بَنیشَـته می دیلَ مِئن
bomæ kamkam baništæ mi dilǝ men
غمَ عالَم بَنیشَـته می دیلَ مِئن
qamǝ âlam baništæ mi dilǝ men
ندوئنم تو چی بی؟ رَم بَئودَه آهو!
nadonam to Ći bi? Ram boŵda âhu!
تی عِشقَ غم بَنیشَـته می دیلَ مِئن!
ti ešqə qam baništæ mi dilǝ men!
خلیفه محله شلمان- بهار 1373 خورشیدی
