دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی

اشعار و داستان های فارسی و گیلکی داوود خانی لنگرودی

دلتای سپیدرود داوود خانی لنگرودی
بایگانی

۱۴۲ مطلب با موضوع «یادداشت های داوود خانی لنگرودی» ثبت شده است

انتشار کتاب "ناگهان به آسمان جهید اسب... "

در اسفند ماه سال جاری، همزمان با زادروز داوود خانی لنگرودی

  • داوود خانی لنگرودی



دریافت
مدت زمان: 29 ثانیه 

  • داوود خانی لنگرودی
  • داوود خانی لنگرودی

متیو ال جوکرز، نویسنده آمریکایی و یک نویسنده بریتانیایی به نام جودی آرچر تلاش کرده‌اند در کتابی با عنوان « The Bestseller Code » به این پرسش پاسخ بدهند. برای پرفروش شدن یک رمان سکس مهم نیست. عشق مهم است. قید فلسفه و سیاست را باید زد. زبان فاخر ادبی را باید کنار گذاشت و تجربه نویسنده هم اهمیت زیادی دارد.

جوکرز و آرچر این پژوهش را ابتدا با طرح پرسشی در توئیتر آغاز کرده‌اند: آیا فکر می‌کنید می‌توان آلگوریتمی نوشت که با کمک آن کتاب پرفروش را شناسایی کرد؟

۳۰۶ کاربر در این همه‌پرسی شرکت کردند. کمتر از نیمی از آن‌ها پاسخ داده بودند چرا نه. ۲۱ درصد پیش‌بینی کرده بودند که در آینده نه چندان دوری این امر تحقق پیدا می‌کند و ۳۳ درصد هم پاسخ داده بودند که هرگز چنین چیزی امکان‌پذیر نخواهد شد.

جودی آرچر، ویراستار انتشاراتی پنگوئن است و در دانشگاه استنفورد درباره رمان‌های عام‌پسند تز دکترایش را نوشته است. متیو ال جوکرز هم استاد ادبیات انگلیسی در دانشگاه لینکلن نبراسکاست. آن‌ها برای این پژوهش ۵۰۰۰ رمان پرفروش از فهرست پرفروش‌های نیویورک تایمز را مورد بررسی قرار داده‌اند.

فقط یکی دو موضوع آشنا و نه بیش از آن

چگونه می‌توان یک رمان پرفروش نوشت؟ این پرسش را می‌توان به این شکل هم مطرح کرد: مخرج مشترک آثار نویسندگان عام‌پسندی مانند جی کی رولینگ، جان گریشام، استفن کینگ، دانیل استیل و دن براون چیست؟

نویسندگان عام‌پسند بر خلاف نویسندگان دیگر از میان حدود ۵۰۰ موضوع، فقط روی دو سه موضوع تمرکز دارند: مهم‌ترین این موضوعات درگیری و چالش با دیگری‌ست. عشق و خانواده در یکسو، جنگ و بیماری در سوی دیگر. هرچه این تضاد برجسته‌تر باشد، به همان اندازه اثر خواندنی‌تر و مهیج‌تر است. گاهی هم اگر در این میان خونریزی اتفاق بیفتد، بر هیجان و کشش رمان اضافه می‌شود.

نویسندگانی مانند استیل و گریشام که به طور زنجیره‌ای کتاب تولید می‌کنند، همواره در طی سال‌های دراز فقط روی یک موضوع مشخص تمرکز دارند. برای مثال از پژوهش یاد شده معلوم شده است که ثلث رمان‌هایی که گریشام منتشر کرده به دادخواهی ربط دارد. موضوع دیگر روحیه ورزشکاران در تیم است. استیل به «سرنوشت» علاقه دارد و اغلب شخصیت‌های او از واهمه از بیماری رنج می‌برند. از اینجا حقیقت دیگری از پرده بیرون می‌افتد: نویسنده عام‌پسند می‌بایست درباره موضوعی قلم بزند که در آن زمینه از تجربه کافی برخوردار است. هر دو این نویسندگان با موضوعات یاد شده به خوبی آشنایی دارند. گریشام وکیل است و به بازی بیسبال علاقه زیادی دارد، استیل که پنج بار ازدواج کرده، مادر ۹ فرزند است.

سکس فقط نمک و فلفل ماجراست

نزدیکی انسان‌ها با هم نیز از موضوعاتی‌ست که می‌تواند رمانی را پرفروش کند. برای مثال در «پنجاه سایه خاکستری» نوشته ای. ال جیمز، شخصیت‌ها رابطه عاطفی‌شان با همدیگر را بازگو می‌کنند. این رمان ۱۲۵ میلیون جلد فروش داشته است. ۲۱ درصد از حجم این رمان به نزدیکی و دوری عاطفی شخصیت‌ها ربط دارد. ۱۳ درصد به حرف‌های خودمانی و افشای رازهای سر به مُهر. سکس در این میان نمک و فلفل ماجراست و اهمیت چندانی ندارد.

سکس در رمان‌هایی که فروش خوبی ندارند، دو برابر رمان‌های پرفروش در داستان مطرح می‌شود. انقلاب‌های سیاسی و اجتماعی، رهبران خودکامه و تأملات فلسفی نیز خواننده ندارند. بر اساس پژوهش آرچر جوکرز مخاطب امروزی رمان مایل است زندگی خودش را در قالب شخصیت‌ها بازیابد. ازدواج، مرگ، بیماری، بدهکاری، مدرسه و دانشگاه، مراسم تدفین، رابطه با فرزندان، رابطه با پدر و مادر و تکنولوژی‌های نوین در زندگی روزانه موفقیت رمان را تضمین می‌کنند.

در رمان‌های عام‌پسندی که امروزه‌روز منتشر می‌شود زنان می‌بایست از شخصیت قوی برخوردار باشند. اگر هم بدجنس و بدذات و تبهکار باشند، بر جذابیت آن‌ها افزوده می‌شود. (سه‌گانه هزاره از استیگ لارسن). علاوه بر این جنس زبان هم بسیار اهمیت دارد: هرچه زبان اثر به زبان روزانه مردم نزدیک‌تر باشد، احتمال پرفروش بودن اثر هم بیشتر می‌شود. قاعده کلی این است: از زبان‌آوری ادبی بپرهیز. عبارت‌هایی مانند می‌خوام، لازم دارم، دوستت دارم، دلم واسه‌ت تنگ شده، بارها در کتاب‌های پرفروش تکرار می‌شوند.

اما آیا این قاعده‌ها در همه فرهنگ‌ها معتبرند؟ معلوم نیست. پژوهش آرچر جوکرز به مخاطب غربی در آمریکای شمالی و اروپا نظر داشته است. با این‌حال از نظر ساختار داستان، قواعدی هم هستند که در همه فرهنگ‌ها اعتبار دارند: تعلیق می‌بایست متقارن باشد. اگر شخصیتی به لحاظ عاطفی با بحران مواجه شده، بعد از گذر از بحران، می‌بایست کامیاب شود. ناکامی‌ها و کامیابی‌های او اما می‌بایست متقارن، دقیق، و حساب‌شده و در تناسب با هم باشد.

 

  • داوود خانی لنگرودی


مرغ سحر با صدای استاد نادرگلچین

شعر: محمدتقی بهار

اهنگ: مرتضی نی داوود


پل بیتی، نویسنده آمریکایی، با کتاب آدم‌فروش برنده جایزه ادبی من بوکر ۲۰۱۶ شده است.

او اولین نویسنده آمریکایی است که برنده این جایزه ادبی بریتانیایی می‌شود.

امسال برای سومین سال، شرکت در رقابت برای جایزه بوکر برای نویسندگان با ملیت‌های مختلف آزاد بود و تنها شرط شرکت، نوشتن کتاب به زبان انگلیسی و انتشار آن در بریتانیا بود.

کتاب آقای بیتی در باره مرد سیاهپوست جوانی است که تلاش می‌کند دو باره بردگی و تفکیک نژادی را در حومه لس‌آنجلس برقرار کند.

داوران گفته‌اند طنز آقای بیتی در کتاب یادآور نوشته‌های جاناتان سوئیفت (نویسنده قصه‌های گالیور) و مارک توین (ماجراهای تام سایر) است.

آماندا فورمن، رئیس هیات داوران گفته است این کتاب "تابوهای اجتماعی را از معنی تهی می‌کند."

آقای بیتی جایزه ۵۰ هزار پوندی خود را در حالی که به شدت احساساتی شده بود، از دست دوشس کورنوال، همسر ولیعهد بریتانیا گرفت.

او در سخنانی گفت که "از نوشتن متنفر است."

آقای بیتی افزود "این کتاب دشواری است، نوشتنش برای من سخت بود و می‌دانم خواندنش هم سخت است."

امسال سه نویسنده زن و سه نویسنده مرد برای دریافت جایزه ادبی ۲۰۱۶ من بوکر نامزد بودند.

سال پیش مارلون جیمز، نویسنده جامائیکایی برای کتاب 'تاریخچه هفت قتل' برنده جایزه ادبی بوکر ۲۰۱۵ شد. کتابی که با الهام از تلاش‌ برای ترور باب مارلی در اواخر دهه هفتاد میلادی نوشته شده بود.

 

باب دیلن، خواننده و ترانه‌سرا و شاعر آمریکایی، برنده نوبل ادبیات شد. آکادمی نوبل در سوئد از باب دیلن برای "بیان شاعرانه نو" تقدیر کرد و او را برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد.

باب دیلن با نام اصلی  رابرت آلن زیمرمن، آهنگساز، شاعر و نویسنده ی آمریکایی است که در دهه ی ۱۹۶۰ میلادی به سبک راک روی آورد و اشعار روز خود را با اشعار کلاسیک تلفیق کرد.

باب دیلن اولین ترانه‌سرایی است که برنده جایزه نوبل ادبیات می‌شود.

دبیر آکادمی نوبل پس از اعلام برنده جایزه باب دیلن را "شاعری بزرگ" توصیف کرد و گفت: "او ۵۴ سال است که مدام خود را بازآفریده و هویت نوینی خلق کرده است."

"بزرگ ترین شاعر زنده دنیا"

در طول ۲۰ سال گذشته نام باب دیلن مرتب میان نامزدان جایزه نوبل ادبیات به چشم می‌خورد. اما دقیقا امسال که در گمانه‌زنی‌های پیش از اعلام نام برنده کسی از او یاد نمی‌کرد، نوبل ادبیات به خاطر ترانه‌سرایی‌های ارزشمند دیلن به او اهدا شد. سارا دانیوس منشی ثابت آکادمی سلطنتی سوئد در جریان سخنان خود پس از اعلام نام دیلن به عنوان برنده نوبل ادبیات وی را "بزرگ ترین شاعر زنده دنیا" خواند.

اعلام برنده نوبل ادبیات امسال کمی به تاخیر افتاد، که دلیل آن بنا به گزارش‌ها اختلاف نظر اعضای کمیته بود.

پیش از انتخاب باب دیلن، آخرین باری که یک آمریکایی برنده جایزه نوبل ادبیات شد، سال ۱۹۹۳ بود.

واکنش‌های متفاوت به انتخاب برنده نوبل ادبیات

تیم استنلی، تاریخ‌شناس و یکی از نویسندگان روزنامه تلگراف بریتانیا نوشت "دنیایی که باب دیلن برنده جایزه نوبل ادبیاتش است، باید کاندیدای ریاست جمهوری‌اش هم دونالد ترامپ باشد."

استیون کینگ نویسنده مشهور آمریکایی هم در توییتر خود نوشته از اینکه باب دیلن جایزه نوبل ادبیات را برده، بسیار خوشحال است. باراک اوباما هم در توییتر باب دیلن را شاعر مورد علاقه خود خوانده و دریافت جایزه نوبل را به او تبریک گفته است.

"میک جَگِر"، "باراک اوباما"   و "جویس کرول اوتس" از دنیای موسیقی، سیاست و ادبیات برخی چهره‌های هستند که تا این لحظه نسبت به اعطای نوبل ادبیات به «باب دیلن» خواننده و ترانه‌سرا واکنش نشان داده‌اند.

"میک جگر" خواننده و ترانه‌سرای مشهور و باسابقه گروه انگلیسی «رولینگ استونز» ر توییتر خود نوشت: تبریک به «باب دیلن» برای کسب جایزه نوبل. چه دستاوردی!

"باراک اوباما" رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا نیز از طریق توییتر پیام تبریک خود را این‌گونه اعلام کرد: به «باب دیلن» یکی از شاعران مورد علاقه‌ام به خاطر کسب نوبلی که شایستگی‌اش را داشت،‌ تبریک می‌گویم.

اما به نظر می‌رسد همه از انتخاب امسال آکادمی نوبل راضی نیستند؛ همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد این موج نارضایتی بیشتر در میان نویسندگان به چشم می‌خورد. «ایروین ولش» داستان‌نویس اسکاتلندی که کتاب «قطاربازی» او بسیار معروف است و فیلم اقتباسی آن هم ساخته شده، ‌در این‌باره با لحنی کنایه‌آمیز توییت کرده: اگر شما از هواداران موسیقی هستید، این کلمه را در فرهنگ لغت پیدا کنید. بعد به دنبال کلمه ادبیات بگردید، حالا این دو را با هم مقایسه کنید.

"هاری کونزرو"داستان‌نویس و روزنامه‌نگار هندی ـ انگلیسی واکنش تندتری به این قضیه داشته و نوشته است: از زمانی که به «اوباما» به خاطر «بوش» نبودن جایزه دادند،‌ این ضعیف‌ترین جایزه نوبل بود.

اما «صلاح‌الدین احمد» نویسنده عرب ـ آمریکایی از زاویه دیگری به این اتفاق نگاه و اعتراض کرده که چرا «باب دیلن» باید اولین موسیقی‌دانی باشد که نوبل می‌گیرد. او گفته: خدا می‌داند چندین ترانه‌سرای دیگر در زبان‌های دیگر پیش از او می‌توانستند این جایزه را بگیرند.

"جویس کرول اوتس" داستان‌نویس سرشناس آمریکایی است که کتاب‌های «سیاهاب»، «بلوند» و «آن‌ها»ی او شهرت فراوانی دارد. با این‌که نام «اوتس» چند سال است به عنوان شانس کسب نوبل ادبیات بر سر زبان‌ها می‌افتد و او را از رقیب‌های «دیلن» برای کسب نوبل می‌دانستند، این نویسنده انتخاب آکادمی سوئدی را "هوشمندانه" خوانده است.

این رمان‌نویس سرشناس که نام یکی از کتاب‌هایش شباهت زیادی به یکی از ترانه‌های «دیلن» دارد، درباره تعلق گرفتن نوبل ادبیات ۲۰۱۶ به یک ترانه‌سرا گفت: بسیاری از ما تحت تاثیر موسیقی دهه ۱۹۶۰ «دیلن» بوده‌ایم، مخصوصا مونولوگ‌ها و ترانه‌های قوی و دراماتیک او. من فکر می‌کنم این جایزه چند سال است که انتظار «دیلن» را می‌کشد. او شاید یک دهه است که به طور جدی از نامزدهای این جایزه است، بنابراین این انتخاب خیلی هم غافلگیرکننده نبود.

"اوتس" ادامه داد: با این حال اگر این جایزه به اعضای باقی‌مانده از گروه «بیتلز» ـ که موسیقی‌شان هم‌اندزاه یا بیشتر از کارهای «دیلن» مهم است ـ تعلق می‌گرفت، انتخاب آکادمی همین‌قدر هوشمندانه و هیجان‌انگیز می‌شد.

این نویسنده زن در پایان اظهار کرد: ما امیدواریم «باب دیلن» از فرصت استفاده کند و حرفی سیاسی بزند. در این اوضاع آشفته که خودِ دموکراسی هم آسیب‌پذیر شده، مهم است که هنرمندان شفاف و رک حرف بزنند. سکوت در شرایط کنونی که مثلا کمپین «زندگی سیاه‌ها اهمیت دارد» راه افتاده،‌ خیلی غم‌انگیز و طاقت‌فرسا شده... گرچه اگر «باب دیلن» بخواهد غیرسیاسی باشد، مسلما او را درک می‌کنم.

"استفن کینگ" نویسنده کتاب‌های پرفروش جنایی آمریکا که «مسیر سبز»، «رستگاری در شائوشنک» و «مه» را در کارنامه‌اش دارد، ‌در واکنش به برنده شدن «دیلن» نوشته: از این که «باب دیلن» نوبل را برد، حظ کردم. در فصل سستی و ناراحتی، این یک اتفاق خوب و بزرگ است.

"جیمز وودز" بازیگر و کارگردان باسابقه که در «روزی روزگاری آمریکا» در کنار «رابرت دنیرو» ایفای نقش کرده، در توییتر خود نوشت: «باب دیلن» برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶ شد. انتخاب شایسته‌ای بود. او ملک‌الشعرای نسل من است.

روز پنج‌شنبه (۲۲ مهرماه) آکادمی نوبل نام «باب دیلن» را به عنوان برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶ اعلام کرد و علت این انتخاب «خلق تعابیر جدید شاعرانه در سنت شعر آمریکایی» عنوان شد.
"سارا دانیوس" دبیر دائمی آکادمی نوبل پس از اعلام نام برنده، طی صحبت با خبرنگاران گفت که امیدوار است آکادمی برای این انتخاب مورد انتقاد قرار نگیرد.

وی همچنین اظهار کرد: مسلما او شایستگی‌اش را دارد. این جایزه از آن اوست. «دیلن» شاعری بزرگ در شعر انگلیسی‌زبان است. او ۵۴ سال در این حرفه فعالیت داشته و دائما خود را بازآفرینی کرده و هویت‌هایی جدید ساخته است.

"دانیوس" ترانه‌های «دیلن» را با کارهای «هومر» و «سافو» مقایسه کرد و گفت: شاید انتخاب «دیلن» به نظر غافلگیرکننده باشد اما اگر به عقب برگردید، به ۵۰۰۰ سال پیش، به «هومر» و «سافو» می‌رسید. آن‌ها متونی شاعرانه می‌گفتند تا روی صحنه اجرا شود و همین در مورد «باب دیلن» هم صدق می‌کند. ما هنوز هم آثار «هومر» و «سافو» را می‌خوانیم و لذب می‌بریم. ما می‌توانیم و باید کارهای او را بخوانیم.

شگفتا! در لحظاتی که قرار بود برنده ی جایزه ی نوبل ادبیات 2016 اعلام شود، اما مرگ داریو فو، نویسنده ایتالیایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، صبح روز پنجشنبه در نود سالگی ، اتفاقی اندوهبار بود.

یکی از دوستان نزدیک آقای فو به خبرگزاری آلمان گفته است که وی پس از سپری کردن دوازده روز در بیمارستان، در شهر میلان درگذشته است.

رمان‌ها و نمایش‌نامه‌های داریو فو مضامین سیاسی و اجتماعی دارند و بسیاری از آن‌ها در نقد بوروکراسی دولتی و امپریالیسم آمریکایی نوشته شده‌اند.

طنز سیاسی و تلخ داریو فو در اغلب آثارش به ویژه در نمایشنامه «مرگ تصادفی یک آنارشیست» سبب شد تا آکادمی سوئد در سال ۱۹۹۷ نوبلِ ادبیات را به او اهدا کند.

آثار فو به سی زبان زنده جهان از جمله فارسی ترجمه شده‌اند و در بیش از ۵۰ کشور منتشر شده‌اند. همچنین نمایشنامه‌های داریو فو بارها در ایران به روی صحنه رفته‌اند.


به گزارش بـــلاغ، بین شاعران معاصران ایران، سهراب سپهری چهره‌ای جهانی است. در این رتبه شاید تنها بتوان از احمد شاملو اسم برد. چهره‌هایی که اشعارشان به زبان‌های مختلف دنیا ترجمه شده و همچنان بر شمار مخاطبان‌شان درجهان افزوده می‌شود. این درحالی است که در ایران سنگ قبرش، شکسته می‌شود، به سرقت می‌رود و بعد از آن هم...


لینک خبر کامل